Đối với bất kỳ người nào đảm nhiệm vai trò quản lý nhân sự trong một doanh nghiệp, việc chú ý đến các phương thức như tuyển dụng nhân sự, đào tạo nhân viên và xây dựng mô hình quản lý nhân sự là rất quan trọng. Đặc biệt, để xây dựng một mô hình quản lý nhân sự phù hợp, điều cần thiết là hiểu và đánh giá đúng tính cách của nhân viên. Sau đó, cần phát triển các hình thức quản trị nhân sự cá nhân hóa theo từng nhân viên dựa trên những đánh giá này.
Chiến lược và hình thức quản trị nhân sự nào đang phổ biến tại Việt Nam?
Đặt nhân viên vào vị trí thuê mướn
Một số lượng lớn các doanh nghiệp ở Việt Nam vẫn hiện thị quan điểm rằng nhân viên là những người phụ thuộc vào doanh nghiệp. Thậm chí, các bộ phận quản lý nhân sự trong các doanh nghiệp thường xuyên gặp phải tình trạng này. Tuy nhiên, điều này không đảm bảo sự phát triển bền vững khi nhân viên chỉ cảm thấy mình là công cụ của doanh nghiệp.
Họ thường trở nên thụ động hơn trong công việc, chỉ làm theo hướng dẫn mà không có sự nhiệt huyết, khả năng nghiên cứu và cải thiện hiệu suất. Điều này thể hiện rõ trong các doanh nghiệp sản xuất với nhân viên thời vụ hoặc làm theo ca và các doanh nghiệp tư nhân. Đối với những doanh nghiệp này, chỉ có những nhân viên có năng lực mạnh mới có thể phát huy hết sức mạnh và hiệu suất.
Nhân viên là trung tâm, là tài sản của doanh nghiệp
Chúng ta thấy rằng, trong những doanh nghiệp này, việc tạo điều kiện hỗ trợ nhân viên trong cả công việc và cuộc sống cá nhân là rất quan trọng. Khi nhân viên cảm thấy được đánh giá và tôn trọng, họ sẽ làm việc hiệu quả hơn, tích cực hơn và nhiệt huyết hơn.
Họ sẽ khuyến khích và thúc đẩy sự sáng tạo trong công việc, đồng thời luôn cải thiện và tìm kiếm cơ hội học hỏi. Kết quả là, họ sẽ đáp ứng được nhu cầu và kỳ vọng từ phía doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu suất sản xuất. Mặc dù đây là một hình thức quản lý nhân sự hiệu quả, nhưng ít doanh nghiệp ở Việt Nam có thể thực hiện được.
Những hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp hiện tại
Gia đình trị truyền thống
Đặc điểm của hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp này là:
- Lãnh đạo là trung tâm, mô hình quản lý nhân sự điều phối mọi công việc là lãnh đạo.
- Doanh nghiệp coi nhân viên là đối tượng thuê mướn, tạo ra doanh thu cho doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp đưa cho nhân viên định hướng hoạt động, nhân viên không được tham gia lên kế hoạch phát triển doanh nghiệp.
- Chính sách và biên chế nhân sự cổ hũ, lạc hậu, thiếu tính linh hoạt và uyển chuyển.
- Chỉ quan tâm đến việc nhân viên có thể đóng góp gì cho doanh nghiệp, nhưng không quan tâm tới quyền lợi, khuyến khích nhân sự.
- Doanh nghiệp chỉ tập trung quản chế, gò bó nhân viên, không khuyến khích nhân viên thúc đẩy hiệu quả công việc.
Kết quả là gì? Những doanh nghiệp áp dụng kiểu quản lý này sẽ không thể thu hút và giữ chân người tài, ngày càng giảm sức cạnh tranh của mình trên thị trường lao động.
Quản lý nhân sự tập thể
Nhân viên trong hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp này tập trung vào định hướng khuyến khích và gắn kết hơn với cấp dưới.
Đặc điểm của hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp này là:
- Các chính sách quản trị nhân sự trong doanh nghiệp đều dựa trên lợi ích chung. Các quyền lợi sẽ được xây dựng và điều phối xuống nhân viên.
- Với hình thức này, doanh nghiệp để nhân viên có thể thoải mái thể hiện tư tưởng, ý kiến và quan điểm riêng. Doanh nghiệp này đưa tính dân chủ tự do vào văn hóa doanh nghiệp.
- Các chính sách và quy định văn hóa doanh nghiệp, mô hình quản lý nhân sự được tùy chỉnh linh hoạt và bầu chọn theo số đông nhân viên.
- Các chính sách nhân sự đều là mở, nhân viên được thể hiện chính kiến, góp phần vào xây dựng văn hóa doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp phân cấp nhân viên, thay đổi và linh hoạt chính sách với các điều kiện hiện tại của nhân viên, phát triển doanh nghiệp hiện tại.
- Lãnh đạo nhìn đúng tiềm năng, năng lực của nhân viên, giao đúng việc, trao đúng quyền để nhân viên đạt hiệu suất cao nhất.
- Kích thích sự cống hiến của các nhân viên bằng cả quyền lợi và nghĩa vụ, là tiêu chí hàng đầu để đánh giá nhân viên.
Đây là mô hình quản trị nhân sự trong doanh nghiệp phù hợp xu thế phát triển chung hiện nay. Mỗi cá nhân đều có những vai trò riêng của mình, tự do phát triển khả năng trong một môi trường.
Lãnh đạo tập thể kiểu cũ
Đây là mô hình quản lý nhân sự được phát triển ở thời bao cấp. Lãnh đạo cấp trung không nhận thức được trách nhiệm cụ thể, không thể quy định công việc cho nhân viên. Kết quả là các công việc bị đình trệ, không thể tìm ra được trách nhiệm thuộc về ai để sửa chữa, hoàn thiện.
Đặc điểm của hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp này là:
- Việc kiểm duyệt dự án, công việc trở nên rườm rà, phải thông qua cả một “hội đồng” mới có thể thực hiên, tốn khá nhiều thời gian.
- Doanh nghiệp theo thời bao cấp thường rất có ít người có năng lực thực sự. Cấp quản lý chủ yếu là “chỉ tay năm ngón” và chỉ muốn can thiệp sâu, hơn là nhanh chóng giải quyết công việc.
- Doanh nghiệp tập trung vào các giải pháp an toàn hơn là giải pháp cải tiến, có tính sáng kiến để phát triển nhân viên. Các giải pháp đều dựa trên việc đảm bảo an toàn cho quản lý hơn là nhân viên.
- Những cá nhân tích cực làm việc vất vả, nhưng không có cơ hội tham gia hội đồng.
- Quy trình xét duyệt và thực hiện một kế hoạch bị kéo dài.
Đây là hình thức quản trị nhân sự trong doanh nghiệp cần phải bãi bỏ, thay thế bằng hình thức quản trị nhân sự hiện đại hơn. Đây là hình thức quản trị nhân sự rất tốn kém lãng phí ngân sách và hiệu quả kinh tế thấp.
Theo kynabiz